Gepubliceerd door Justine Pardoen in Scholen

Naaktfoto’s en andere bedreigingen van de schoolveiligheid

Scholen worden regelmatig ook geconfronteerd met de negatieve gevolgen van mediagebruik door jongeren. Het meeste speelt zich af buiten het gezichtsveld van ouders en docenten, maar heeft een enorme impact op de veiligheidsbeleving van leerlingen en docenten wanneer het escaleert.

• naaktfoto’s of een naaktvideo van een leerling die via WhatsApp circuleert
• dreigtweet aan het adres van school, docent of leerling
• haatpagina op Facebook
• fake-account met beledigen, haatzaaierij, discriminatie
• een bangalijst (over meisjes) of een hufterlijst (over jongens)
• zonder toestemming verspreiden van foto of filmpje van docent

Is school verantwoordelijk?

De vraag of een school verantwoordelijkheid is voor incidenten die buiten schooltijd of buiten het terrein van de school plaatsvinden, is eigenlijk niet relevant. Feit is namelijk dat de gevolgen nagenoeg niet buiten de school te houden zijn. Incidenten zoals hierboven genoemd hebben vrijwel altijd impact op de sociale veiligheid van leerlingen en/of personeel, en soms leidt het zelfs tot fysieke onveiligheid. Daarmee is het dus direct van invloed op een ‘veilig leef- en leerklimaat’ van de school.

Gezond verstand

Jongeren moeten hun gezond verstand gebruiken, zei staatssecretaris Dekker van Onderwijs deze week in reactie op kamervragen. Hij vindt het niet nodig dat de overheid jongeren gaat voorlichten, of scholen daarbij gaat helpen. De burgemeester van Amsterdam ziet dat anders. Die heeft in dezelfde week aangekondigd dat alle kinderen in groep 8 van de basisschool les krijgen over de gevaren van grooming en sexting, aan de hand van een afschrikkend filmpje.

Snel handelen is een vereiste

Wanneer er een naaktfoto rondgaat, is er niet veel tijd om uitvoerig na te denken en af te stemmen over te ondernemen acties. Wat ga je doen met de onrust die het tot gevolg heeft? Moet je contact opnemen met de politie? Wie moet je informeren? Wat ga je vertellen? En wat als de media er lucht van krijgen?

Belangrijk is dat u zowel snel als doordacht handelt met het doel de schade zoveel mogelijk te beperken. Zicht op ‘omvang’ en ‘mogelijke impact’ is belangrijk om te kunnen bepalen hoe u moet handelen. Er is meestal geen tijd om veel na te denken.

Bent u voorbereid?

We leiden u graag door dit proces van voorbereiding op een virtuele brand, zodat iedereen in school weet wat er moet gebeuren als er iets smeult of als een naaktfoto als een lopend vuurtje rondgaat. Steeds meer scholen beseffen dat het goed is om hier preventief mee bezig te zijn. U hoeft zich namelijk niet af te vragen óf het ook op uw school een keer gebeurt, maar wanneer. Wees dus voorbereid, zodat u onveilige situaties zoveel mogelijk kunt beperken.