5
juli
2017
SnapChat nieuwe functie Snap Kaart of Snap Maps - Bureau Jeugd & Media

Gepubliceerd door Justine Pardoen in Ouders

Snapchat zet jouw kind op de wereldkaart

Met de nieuwe update van de app Snapchat, kun je gebruik maken van een nieuwe functie: Snap Kaart (of in Engels Snap Map). We leggen uit wat het is en hoe je hierover in gesprek kunt met je kind of tiener.

Sinds kort kun je in Snapchat de Kaart-functie openen – vanuit elk scherm door je vingers naar elkaar toe te bewegen, alsof je aan het uitzoomen bent. Je ziet dan waar je vrienden zich bevinden op de kaart, tenzij zij de locatie-functie hebben uitgezet in hun telefoon voor Snapchat. Bij de eerste keer dat je de functie gebruikt, kun je aangeven of je jezelf ook zichtbaar wilt maken op de kaart, voor iedereen, of alleen voor vrienden.

Zo, en dan ziet iedereen ook waar jij bent. Ik ben thuis:

Vlakbij, daar bij zo’n blauw, vaag bolletje, zit ook iemand op Snapchat die daar iets heeft laten zien van zichzelf. Ik kan daarop klikken en dan zie ik dat die persoon zich niet alleen toont aan zijn vrienden, maar voor iedereen te zien is. Ik ken die persoon helemaal niet. Maar ik kan wel zien wat hij gesnapt heeft. In de metro. Dit, een vreemde passagier in de metro, die ook niet door had dat hij gesnapt werd, maar wel uitgezonden is over de hele wereld:

En zo reis ik even de wereld over. Ik begin in Amsterdam. Als een razende door alle snaps op de Dam. Je tikt op het scherm voor de volgende. Ik weet even precies wat er op de Dam gebeurd is vandaag. En dan open ik snaps in Almere, Istanbul en Bangalore. Overal waar het bolletje vuurrood is, zijn heel veel mensen bij elkaar. Een happening. Ook daar maar even kijken.

Ik kan zien waar mijn vrienden waren, de laatste keer dat ze Snapchat openden. Als ze van plaats veranderen terwijl de app actief is, zie je dat hun Bitmoji (poppetje dat ze gekozen hebben) ook verandert. (Mijn eigen roze poppetje is nog naakt: ik heb nooit een Bitmoji gemaakt.) Als je beweegt met een bepaalde snelheid, dan toont de Kaart een Actionmoji met een auto. Of ze zitten in het openbaar vervoer.

Stalkerig

Kee (15) vindt het wel grappig: “Toen de update van de app net uit was, zat ik steeds te kijken waar mijn vrienden waren.” Maar inmiddels vindt ze het ook iets “stalkerigs” hebben. Kee: “Als je een trust issues hebt, kun je zien of iemand liegt. Als iemand zegt ‘nee, dan kan ik niet’, en je ziet later dat hij niet thuis is, ga je je toch afvragen hoe dat zit. Tijdstip en locatie, de muziek die hij geluisterd heeft, alles kun je achteraf controleren. Je kunt ook zoeken op specifieke vrienden. Het voelt niet goed meer. Ik heb de hele functie uitgezet.” Maar lang niet al haar vrienden hebben dat al gedaan. En als ze dat al zouden willen, weten ze soms niet hoe het moet.

Hieronder laat Kee even zien hoe het eruit ziet op haar mobiel:

Instellingen beheren

Het is wel zinvol je even te verdiepen in de instellingen. Doe het samen met je puber.

Als je de app in het Engels gebruikt, heet deze nieuwe functie dus Snap Map, open je de Maps, en kun je in Settings de functie uitzetten. Je kunt hem ook aanhouden en de funcie blijven gebruiken in Ghost mode: dan kun je wel zien waar anderen zijn, maar zien anderen niet waar jij bent. Je kunt ook in de Instellingen van je mobiel zelf de locatie-functie helemaal uit zetten. Maar dan kun je ook niet kijken waar anderen zijn en nergens anders naartoe reizen om Snaps te openen.

In de Nederlandse versie heet het: Snap Kaart, open je Kaarten en kun je in de Instellingen (dat tandwieltje) bij Beheren de Kaarten uitzetten (Gebruiksgegevens delen – uit). Hiermee kun je anderen ook niet meer zien. Je kunt ook Snap Kaart nog wel blijven gebruiken, en hem soms aan of uit zetten. Dat kun je doen via Toon mijn locatie en dan Onzichtbare modus aanzetten (Ghost mode). Je ziet jezelf dan nog wel op de Kaart staan, maar met een bordje voor je spokenkop:

Praten

Het is duidelijk dat mediawijze ouders nu even een gesprekje moeten voeren met hun kinderen. Ook met oudere tieners. Niet om ze te controleren, in dat geval, maar om ze nog even iets bewuster te maken van de keuzes die ze hebben.

Als ze Snapchat gebruiken, moeten ze even nadenken over deze nieuwe functie. Hoe voelt het om overal te kunnen rondsnuffelen? Wie mag jou zien? Wie niet? Waarom? Wil je zelf kunnen kijken naar anderen zonder dat je zelf te zien bent? Hoe voelt het als je weet dat anderen steeds kunnen zien waar jij bent? Waarom zouden ze dat eigenlijk willen weten? Kun je situaties voorstellen waarin dat handig is?

Er gaat al een verhaal rond op social media van een man die vermist werd, en door Snap Maps gevonden werd in zee. Verdronken. Via Snapchat gevonden: zijn laatst genoteerde locatie was te zien. Vraag me niet hoe. Gevallen van zijn surfboard misschien? Hoe dan ook, er wordt door zo’n verhaal tenminste over gepraat: is het nou handig of niet, die Snap Kaart? Hoe gaan we hem gebruiken?

Creepy

Het is niet de eerste app waarbij ik zelf een creepy gevoel krijg. Ik heb het bij Periscope ook altijd: alsof ik naar iets intiems zit te kijken wat eigenlijk niet voor mij bedoeld is. Ik ben opgegroeid in het tijdperk van de broadcasting door professionals, van tv en radio voor een groot publiek, gemaakt door mensen die weten wat ze doen. Al die apps waar enkele privé-personen zichzelf of hun eigen intieme omgeving uitzenden, maken me nerveus.

Het valt me dan ook nog mee dat ik tijdens mijn snelle snap-reis over de wereld nog geen naakte piemels ben tegengekomen. Zoals onmiddellijk het geval was bij apps als Omegle en Chatroulette. En was Snapchat juist ook niet voor sexting? Maar niet in Verhalen natuurlijk (Stories). Die zijn blijkbaar netter. Maar misschien heb ik nog niet genoeg gereisd langs snaps.

Praten dus. Om tieners bewuster te maken van hun eigen keuzes.

Onder de 12

En bij kinderen onder de 12 jaar zou ik gewoon eisen dat ze Snap Maps uitzetten. Locatiegegevens gewoon helemaal niet doorgeven aan Snapchat. Locatiegegevens helemaal uit op de smartphone. Tenzij je zelf denkt dat het een goed idee is om je kind te volgen. Dan kan dat nu dus ook via Snapchat… maar dan ben jij als ouder natuurlijk niet de enige die jouw kind kan volgen. Sowieso is dit een goede gelegenheid om de vriendenlijst weer eens door te nemen. Zitten er onbekende vrienden tussen? Weg ermee.

Wat doet Snapchat eigenlijk met al die gegevens?

Er is nog een ander gespreksonderwerp: al die apps die enorme hoeveelheden gegevens verzamelen van hun gebruikers. Wat doen ze ermee? Snapchat verzamelde al veel langer locatiegegevens. Pas nu doen ze daar wat mee. En dan lijkt het alsof Snap Kaart het nut van die dataverzameling rechtvaardigt. Maar ondertussen kunnen bedrijven allerlei patroonanalyses uitvoeren op die data. Ze nemen ons geluid op (de microfoon staat altijd aan), ze weten hoe ons gezicht eruit ziet (in het beeld wordt voortdurend naar gezichten gezocht), ze weten waar we zijn en hoe we ons bewegen over de aardkloot. Ze weten met wie we bevriend zijn, met wie we het meest contact hebben, naar welke muziek we luisteren en hoe we ons voelen.

Nog steeds zijn bedrijven als Snapchat, maar ook Facebook niet open over wat ze met onze gegevens doen. Ze worden ontwikkeld om nieuwe producten te ontwikkelen, maar ons wordt nooit gevraagd of we dat wel willen. De enorme koppelingsmogelijkheden van data die ze nu aan het oogsten zijn, maken die data tot een goudmijn. Wie de meeste data bezit, bezit de grootste macht. Over onze hoofden vindt die slag om de macht plaats. Overheden zijn meer gebonden aan regels, worden in een democratie beter gecontroleerd. Er komt een dag dat je app je ‘s ochtends waarschuwt dat je niet genoeg geslapen hebt om goed te kunnen functioneren. Dat je beter moet eten, omdat je al drie dagen geen fruit gekocht hebt. Of dat de app je vraagt of je soms ziek bent, omdat je ineens van je gewone verplaatsingspatroon afwijkt, en je niet op vakantie bent.

Fantaseer erop los met je tieners over wat er allemaal mogelijk is, en vraag je dan af wat je daarvan vindt. Handig? Lekker gemakkelijk? Toch niet zo fijn? Je kunt het zo gek niet bedenken of het is allang bedacht door de bedrijven die in de slag om de data, onze data, de hele dag niets anders doen.

Wanneer voel je dat voor jou de grens bereikt is, dat je te veel privacy hebt opgegeven in ruil voor gemak en plezier?

Gerelateerde berichten
Beeldscherm en het jonge kind - Bureau Jeugd en Media
Het jonge kind

Schermen en zintuiglijke prikkelverwerking

Lees verder

de choking game
Online jeugdcultuur

Informatie over de ‘choking game’ (het wurgspel)

Lees verder

Bureau Jeugd & Media