Gepubliceerd door Justine Pardoen in Ouders

Mediagebruik van kinderen met ADHD

Kinderen met ADHD zoeken het beeldscherm op omdat het ze afleidt van problemen en hun drukke hoofd, maar media kunnen de ADHD-verschijnselen juist ook weer verergeren.

We weten nog heel veel niet over de relatie tussen ADHD en mediagebruik. Maar het onderzoek dat er is, lijkt aan te geven dat kinderen met ADHD het beeldscherm ook opzoeken omdat het ze afleidt van problemen en hun drukke hoofd. Tegelijkertijd kunnen de ADHD-verschijnselen juist ook weer verergeren door beeldschermen.

Hoe ernstiger de ADHD, hoe langer de beeldschermtijd

Hoe ernstiger de ADHD, hoe langer kinderen achter een beeldscherm doorbrengen. Daarvoor zijn verschillende oorzaken geopperd.

1. Kinderen met ADHD hebben minder vriendjes om mee te spelen;
2. Ouders hebben zelf meer behoefte aan rust;
3. Activerende media (gewelddadige of angstaanjagende inhoud, maar denk ook aan race-games) geven een prikkelverhoging die voor ADHD-ers prettig is;
4. Je verliezen in een beeldscherm leidt af van problemen (sociaal, schoolcijfers, conflicten in het gezin).

Ook kijken ze meer dan andere kinderen naar media met gewelddadige inhoud. Dat verschil is bij jongens overigens veel duidelijker te zien dan bij meisjes.

Media kunnen zelf ook leiden tot ADHD-gedrag

Media zijn in de afgelopen jaren steeds sneller geworden, waardoor ze wellicht ook meer dan vroeger hyperactief en impulsief gedrag kunnen oproepen. Ook de vele uren die kinderen achter een beeldscherm doorbrengen, zou kunnen bijdragen aan ontwikkeling van druk gedrag, al was het alleen maar omdat kinderen in de groei zich fysiek moeten kunnen uiten. En het kijken naar geweld, of het spelen van race-games of gewelddadige games vergroot de lichamelijke opwinding, waardoor weer druk, ongeremd gedrag ontstaat. Dit geldt voor alle kinderen, maar lijkt voor kinderen met ADHD nog weer een groter effect te hebben.

Ook wordt gedacht dat kinderen die van jongs af gewend zijn om heel veel tv te kijken, gewend raken aan een hoger prikkelniveau en daardoor daar steeds naar op zoek moeten om zich prettig te voelen. Zo weten we dat kinderen die veel naar geweld kijken, daaraan op den duur gewend raken. Daardoor kunnen ze juist een gebrek aan prikkeling ervaren, wat weer meer ADHD-gedrag oproept, op zoek naar het juiste prikkelniveau.

De hele dag de tv aan

Er zijn gezinnen waar de hele dag de tv aanstaat, of je nu aan het eten bent, of een gesprek voert of niet. In zo’n omgeving opgroeien, doet iets anders met een kind dan als het thuis altijd stil is, zonder achtergrondlawaai. Dan hoor je wat je ouders zeggen als ze praten, je weet dat praten en luisteren leidt tot communicatie en begrip, je kunt je eigen innerlijke vertoog horen, en je wordt niet afgeleid bij je eigen spel. Uit onderzoek blijkt dan ook dat deze kinderen sneller vooruitgaan met hun taalontwikkeling, meer fantasiespel en creativiteit ontwikkelen. En bedenk dan: kinderen met een minder goed ontwikkeld taalvermogen hebben mogelijk minder impuls-controle, omdat taal helpt bij zelfregulatie (executieve functies).

Bij kinderen met ADHD is het evenwicht tussen te weinig prikkels en te veel prikkels, heel lastig te vinden. Daarom alleen al ligt het voor de hand dat media dit evenwicht kunnen verstoren en zo een grotere invloed hebben dan bij kinderen zonder ADHD.

Kijk goed naar je kind en help ze met discipline

Goede opvoeders doen gewoon wat ze altijd deden: zij kijken goed naar hun eigen kinderen en handelen naar wat ze zien. Zie je dat bepaalde games of andere media een slechte invloed hebben, dan beperk je deze media. Bij jonge kinderen lukt dat nog wel, maar vanaf 9 jaar kan dat knap lastig worden. Als ‘alle kinderen in de klas’ een bepaalde game wel mogen spelen, is het erg vervelend als jij dat van je ouders niet mag. Het helpt als je daar begrip voor toont, maar tegelijkertijd bij je standpunt blijft. Het is goed als professionals ouders daarbij helpen, juist voor kinderen met ADHD: hoe begeleid je deze kinderen op een goede manier? Hoe help je ze met zelfregulatie en zelfdiscipline? Bedenk daarbij: hoe autoritairder de (media)opvoeding, hoe groter de kans dat in de puberteit ruzie en antisociaal gedrag ontstaat.

Bron:

Nikkelen, S. W. C., Valkenburg, P. M., Huizinga, M., & Bushman, B. J. (2014). Media use and ADHD-related behaviors in children and adolescents: A meta-analysis. Developmental Psychology, 50 (9), 2228-2241.